Zmiany w upadłości konsumenckiej
W 2017 roku sądy ogłosiły 5,5 tysięcy upadłości konsumenckich. Jest to zaledwie część dłużników, którzy borykają się z zadłużeniem, bo skomplikowane procedury skutecznie odstraszają nawet tych najbardziej zdesperowanych. Obecnie trwają prace nad regulacjami prawnymi dotyczącymi upadłości konsumenckiej. Przewidziane jest ułatwienie procedury upadłościowej, jednak szanse na szybsze rozstrzygnięcie i przebieg postępowania sądowego nadal są marne.
Upadłość Konsumencka to proces, który prowadzi do oddłużenia upadłego konsumenta. Pierwszym etapem jest złożenie wniosku wraz z uzasadnieniem, które następnie jest rozpatrywane przez sąd. Szczególnie ważnym faktem jest to, że ciążące długi, których nie można z jakichś powodów spłacić, mogą zostać umorzone, jeśli sąd nie orzeknie, że zadłużenie powstało na skutek poważnych zaniedbań dłużnika.
Upadłość konsumencka – humanitarnie i łatwiej?
Istnieje kilka przypadków, które mają szczególny wpływ na decyzje sądu o oddalenie wniosku. Może tak się zdarzyć między innymi, jeśli w ciągu 10 lat do dnia złożenia wniosku, toczyło się wobec zadłużonego konsumenta postępowanie upadłościowe, które zostało umorzone (ale nie z jego wniosku).
Sprawa wygląda podobnie, jeżeli w tym czasie nie zrealizowano planu spłaty wierzycieli, albo postępowanie zostało całkowicie lub częściowo umorzone. Wniosek zostanie oddalony również, jeżeli proces zakończył się prawomocnym wyrokiem o pokrzywdzeniu interesów wierzycieli.
Nadchodzące zmiany, mają sprawić, że sąd weźmie pod uwagę względy humanitarne i względy słuszności. Oznacza to, że choroba, podeszły wiek, wypadki losowe- prawidłowo udowodnione przed sądem, mogą usprawiedliwić powyższe sytuacje i wpłynąć na przychylną decyzję sędziego.
W dalszym ciągu jednak sąd będzie mógł oddalić wniosek, gdy dłużnik zawinił swojej sytuacji, a także, gdy w terminie 10 lat od dnia wnioskowania o upadłość konsumencką, dłużnik otrzymał prawomocny wyrok skazujący za przestępstwo z kodeksu karnego, bądź miał w tym czasie zakaz prowadzenia własnej działalności gospodarczej.
Rok 2018 a zmiany w upadłości konsumenckiej
Zmiany w ustawie, dotyczą również zmiany etapu, w którym zadłużenie dłużnika będzie weryfikowane. Obecnie odbywa się, to na etapie składania wniosku. Właśnie wtedy sąd ocenia czy działania pogłębiające zadłużenie były spowodowane niedbalstwem, czy też powstały one w wyniku nieszczęśliwego splotu wydarzeń bez winy dłużnika.
W świetle nowej ustawy analiza wpływu dłużnika na pogłębienie się zadłużenia, będzie odbywała się dopiero podczas tworzenia planu spłaty wierzycieli. To właśnie wtedy, sąd na podstawie dowodów orzeknie, czy dłużnik pogorszył swoją sytuację finansową, czy być może wcale temu nie zawinił, a jego sytuacja spowodowana jest np. nagłą chorobą. Jeżeli w ocenie sądu długi nie zostały spłacone na skutek sytuacji losowych, wieku, choroby itp. to zostaną one włączone do planu spłaty na okres maksymalnie 3 lat.
Natomiast pozostałe niespłacone zobowiązania zostaną umorzone. W przeciwnym razie, gdy uzna się dłużnika za winnego pogorszeniu swojej sytuacji, czas spłaty wierzycieli zostanie wydłużony od 4 do 7 lat. Dodatkowo zadłużenie nie zostanie umorzone. Dłużnik jednak będzie miał możliwość, aby porozumień się z wierzycielami w kwestii pozostałych obciążeń bez konieczności postępowania sądowego.
Umorzone długi osób nieposiadających majątku?
Następna przewidziana zmiana, dotyczy osób nieposiadających ani dochodów, ani własnego majątku. W takich sytuacjach zarówno proces likwidacji, jak i plan spłaty ma zostać całkowicie pominięty, a ogłoszenie upadłości odbędzie się podczas otwarcia postępowania upadłościowego. Ma to na celu usprawnienie i przyśpieszenie całego procesu, który do tej pory potrafił ciągnąć się miesiącami. Dłużnikowi ma się również przydzielać nadzorcę sądowego, który podda weryfikacji, czy zadłużony rzeczywiście nie posiada mienia i dochodów. Kiedy informacje zostaną potwierdzone, sąd ogłosi upadłość konsumencką, a także umorzy istniejące długi.
Jakie zmiany przyniesie nam rok 2019?
Prace nad projektem nowelizacji ustawy zostały wznowione początkiem marca bieżącego roku. Według zapowiedzi, zasadność wniosku o ogłoszenie upadłości rozpatrywana ma być dopiero podczas tworzenia planu spłaty wierzycieli. Zapowiadane zmiany mają uprościć postępowanie. Z tego powodu przewidziane jest również przydzielenie części sądowych obowiązków syndykom. Mówi się również, o wprowadzeniu nowych trybów oddłużania, co być może ułatwi upadłym rozpoczęcie nowego życia. Mimo że zmiany zapowiadają szereg usprawnień i uproszczeń, nie oznacza to wcale, że ogłoszenie upadłości przebiegnie szybciej. Zmiany mogą zachęcić do działania wielu dłużników, a co za tym więcej wniosków wpłynie do sądów.