Banki nadal mogą kserować dowody osobiste
Już 12 lipca wejdzie w życie ustawa o dokumentach publicznych, która reguluje m.in. możliwość kserowania dowodów osobistych przez firmy. Nowe przepisy mają znacznie ograniczyć ten proceder, prawo nie obejmie jednak banków.
Ustawa o dokumentach publicznych ma wprowadzić gruntowne zmiany w zakresie możliwości kserowania dowodów osobistych. W ten sposób rząd chce ograniczyć zjawisko powstawania tzw. dowodów kolekcjonerskich, które wykorzystywane są najczęściej do oszustw finansowych. Nowe prawo wprowadzi zakaz wykonywania, oferowania, zbywania oraz przechowywania repliki dokumentu publicznego. Przez replikę rozumie się natomiast odwzorowanie lub kopię dokumentu w wielkości od 75% do 120% oryginału. Dla firm oznacza to brak możliwości kserowania dowodu osobistego swoich klientów.
Utrudnienie dla firm
W tej chwili kopie dowodów osobistych są wykorzystywane przez firmy do tworzenia profilu klienta i aktualizacji jego danych. Niektóre instytucje wymagają również przesłania zdjęcia dokumentu podczas zakładania własnego konta na ich stronie internetowej.
Wchodzący niebawem w życie zakaz nie będzie obowiązywał w przypadku tworzenia kserokopii lub skanu na potrzeby urzędowe, służbowe czy zawodowe, a także na użytek właściciela dokumentu. Nowe prawo swoim zasięgiem nie obejmie również sektora bankowego, ponieważ jego działalność regulują zupełnie inne przepisy. Oznacza to, że banki nadal będą mogły kserować i skanować dowody osobiste swoich klientów. Możliwość pozyskiwania tego typu kopii wynika bowiem z zapisów prawa bankowego oraz ustawy przeciwdziałającej praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.
„Banki mogą przetwarzać dla celów prowadzonej działalności bankowej informacje zawarte w dokumentach tożsamości osób fizycznych.”
„Instytucje obowiązane na potrzeby stosowania środków bezpieczeństwa finansowego mogą przetwarzać informacje zawarte w dokumentach tożsamości klienta i osoby upoważnionej do działania w jego imieniu oraz sporządzać ich kopie.”
stanowisko w tej sprawie wydał Urząd Ochrony Danych Osobowych (UODO)
UODO przede wszystkim podkreśla, że z punktu widzenia zasad przetwarzania danych osobowych, przy sporządzaniu kopii dokumentów tożsamości, należy wziąć pod uwagę przepisy prawa, na podstawie których działa podmiot je wykonujący, a także zasady RODO, w szczególności zasadę minimalizacji danych. W bardzo wielu przypadkach kopiowanie dokumentów potwierdzających tożsamość prowadzi bowiem do pozyskiwania danych wykraczających poza zakres dopuszczalny przepisami prawa, na podstawie których działają dane podmioty.
W ocenie Prezesa UODO kopiowanie dokumentów przez banki jest dopuszczalne tylko w określonych sytuacjach – nie powinno być stosowane np. w przypadku zakładania konta, sprawdzania zdolności kredytowej czy zawierania umowy kredytowej. W jego ocenie art. 112b Prawa bankowego uprawnia je do przetwarzania danych zawartych w dokumentach tożsamości, lecz nie stanowi nic o sporządzaniu kopii tych dokumentów.
W dalszej kolejności zaznacza, że na podstawie art. 34 ust. 4 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu część podmiotów może sporządzać kopie dokumentów tożsamości klienta na potrzeby stosowania przez nie środków bezpieczeństwa finansowego. Zaznacza przy tym, że podmioty te nie mogą robić np. kserokopii dokumentów tożsamości w innych celach.
Z tworzeniem kopii dokumentów tożsamości związane jest ryzyko kradzieży tożsamości. W celu walki z tym zjawiskiem Ministerstwo Cyfryzacji powołało dedykowany Zespół, którego zadaniem jest wypracowanie propozycji przepisów, ułatwiających walkę np. z wykorzystaniem skanu cudzego dowodu osobistego do wyłudzenia pożyczki.
Zespół złożony jest z przedstawicieli Ministerstwa Cyfryzacji, Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, Komisji Nadzoru Finansowego, Urzędu Ochrony Danych Osobowych, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Urzędu Komunikacji Elektronicznej oraz Komendy Głównej Policji.
Zgodnie z zapowiedziami Zespołu, w przeciągu dwóch miesięcy przedstawione zostaną wypracowane w tej materii rozwiązania.